(Vietnam Open Summit 2025: Tư duy mở, công nghệ mở và khát vọng làm chủ tương lai số)
Chiều 3/11/2025, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức Diễn đàn Công nghệ Mở Việt Nam – Vietnam Open Summit 2025 với chủ đề “AI với công nghệ mở và mã nguồn mở”. Sự kiện thể hiện quyết tâm của Việt Nam phát triển trí tuệ nhân tạo là một hạ tầng quốc gia, lấy công nghệ mở làm con đường để làm chủ tương lai số.
Việt Nam chọn “mở” – khởi đầu từ một tầm nhìn quốc gia
Sức nóng tại hội trường Fansipan vào chiều 3/11 không chỉ là sự sôi động của một sự kiện công nghệ, mà là sự khởi đầu của một tầm nhìn mới cho Việt Nam trong kỷ nguyên công nghệ số. Từ bục phát biểu, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng mở đầu bằng một nhận định giản dị nhưng sâu sắc:
“Công nghệ số đang thâm nhập vào mọi ngõ ngách của đời sống – nó đã trở thành không khí thở của thời đại. Muốn công nghệ rẻ như không khí, chỉ có con đường công nghệ mở: mã nguồn mở, kiến trúc mở, chuẩn mở và văn hoá mở.”
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng tại Diễn đàn Công nghệ mở 2025. Ảnh: Lưu Quý – VNE
Câu nói ấy không chỉ khơi mở một hội nghị, mà còn mở ra một triết lý phát triển mới của Việt Nam trong thời đại trí tuệ nhân tạo: Công nghệ mở không phải là xu hướng, mà là chiến lược để bảo vệ chủ quyền và niềm tin số quốc gia.
Bộ trưởng nhìn nhận, muốn đi nhanh, Việt Nam phải biết “đứng trên vai người khác”, nhưng muốn đi xa, nhất định phải tự chủ. Vì thế, Việt Nam lựa chọn AI mở, lựa chọn làm chủ công nghệ, lựa chọn khai phóng trí tuệ toàn dân.
“Các quốc gia chỉ có thể có niềm tin số khi công nghệ họ sử dụng là công nghệ mở – khi họ làm chủ công nghệ mình đang sử dụng.”
Trong tầm nhìn ấy, AI được xác định là hạ tầng trí tuệ quốc gia, như điện, nước, đường – một hạ tầng không thể thuê ngoài. Và con đường để xây dựng hạ tầng đó chính là “mở”. Không chỉ “mở” trong công nghệ, mà còn “mở” trong tư duy, trong cách quản lý, trong cách Nhà nước – doanh nghiệp – cộng đồng cùng hợp tác.
“Mở để sáng tạo, mở để tự chủ, mở để bảo vệ con người,” Bộ trưởng nói. “Mở để tăng tốc đổi mới, rút ngắn khoảng cách công nghệ.”
Đằng sau từng câu nói là một chiến lược cụ thể: Nhà nước dẫn dắt bằng việc sử dụng mã nguồn mở trong chính phủ số, xây dựng trung tâm siêu tính toán AI quốc gia, trung tâm dữ liệu mở AI quốc gia, và đặt hàng các bài toán AI mở. Doanh nghiệp phát triển nền tảng mở. Viện – trường nuôi dưỡng cộng đồng mở. Mỗi cá nhân cùng góp một phần tri thức để xây nên nền tảng trí tuệ Việt Nam tự chủ.
Ba trụ cột của “AI Mở Việt Nam” – hạ tầng, dữ liệu và con người
Nếu tư tưởng “mở” là ngọn lửa khơi dậy, thì ba trụ cột hạ tầng – dữ liệu – cộng đồng chính là ba chân kiềng giữ ngọn lửa ấy vững vàng.
Tại diễn đàn, TS. Hồ Đức Thắng, Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số quốc gia, đã diễn giải rõ:
“AI không còn là công nghệ ứng dụng đơn thuần, mà đã trở thành hạ tầng trí tuệ của quốc gia – tương tự như điện, đường hay mạng internet.”
Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số quốc gia Hồ Đức Thắng. Ảnh: BTC
Theo ông, Việt Nam cần đồng bộ cả ba lớp nền:
Hạ tầng tính toán quốc gia – “xương sống vật lý của trí tuệ Việt”.
AI tạo sinh đòi hỏi năng lượng tính toán khổng lồ, và chỉ khi có các trung tâm dữ liệu “Make in Vietnam” cùng cụm tính toán hiệu năng cao (HPC), Việt Nam mới thật sự làm chủ dòng chảy tri thức số.
Nền tảng dữ liệu mở – “huyết mạch nuôi dưỡng AI Việt”.
Một hệ thống trí tuệ không thể phát triển nếu thiếu dữ liệu. Vì thế, cần hình thành các kho dữ liệu mở quốc gia, chuẩn hóa dữ liệu tiếng Việt, chia sẻ an toàn và minh bạch để AI hiểu và phục vụ chính người Việt.
Cộng đồng AI mở – “bộ óc tập thể của quốc gia”.
Không một công ty hay tổ chức nào có thể giải quyết hết các bài toán của xã hội. Chỉ khi cộng đồng cùng tham gia, mỗi người dân mới có cơ hội đứng trên vai người khác để sáng tạo giá trị mới.
“Lựa chọn AI Mở chính là lựa chọn để kiến tạo chủ quyền số quốc gia”. TS. Hồ Đức Thắng khẳng định.
Cùng quan điểm đó, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ chủ động hoàn thiện khung pháp lý cho AI, thiết lập sandbox linh hoạt và xây dựng Luật Trí tuệ nhân tạo, bảo đảm mọi đổi mới đều đi trong khuôn khổ an toàn và nhân văn.
Tinh thần ấy lan tỏa mạnh mẽ trong hội trường: “Mở” không còn là khẩu hiệu, mà là cam kết chung của Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng khoa học Việt Nam.
Cộng hưởng tri thức – các đối tác quốc tế cùng xây dựng hệ sinh thái mở Việt Nam
Nếu tinh thần “mở” là dòng chảy xuyên suốt Diễn đàn, thì sự đồng hành của các doanh nghiệp công nghệ trong nước và quốc tế chính là nguồn năng lượng để dòng chảy ấy trở nên mạnh mẽ và bền vững. Trong đó, Công ty Cổ phần Phân phối Công nghệ Asia Pacific (APAC) được nhắc đến như một đối tác kết nối quan trọng khi là đơn vị đồng hành tổ chức cùng Bộ KH&CN, góp phần mở rộng hợp tác quốc tế, lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực công nghệ mở và đưa các tập đoàn công nghệ quốc tế cùng đồng hành với Việt Nam trong hành trình kiến tạo hạ tầng trí tuệ số. Từ sự kết nối ấy, một loạt tên tuổi lớn của thế giới đã hiện diện tại Diễn đàn – không chỉ để tham dự, mà để cùng hành động.
Các cá nhân, tổ chức đồng hành cùng Diễn đàn Công nghệ mở Việt Nam (Vietnam Open Summit) 2025. Ảnh: Báo chính phủ
Từ góc nhìn hạ tầng, Quantum Corporation mang đến giải pháp giúp tối ưu hóa giá trị dữ liệu – nền tảng cho mọi mô hình AI. Hạ tầng AI, đặc biệt là lưu trữ, cần có tính linh hoạt cao, phù hợp với nhiều loại dữ liệu và mô hình khai thác, đồng thời dễ dàng mở rộng và điều chỉnh trong tương lai với chi phí tối ưu.
Quantum đã tích hợp sẵn công cụ quản trị, luân chuyển và bảo vệ dữ liệu đa lớp trong các giải pháp của mình. Nhờ đó, dữ liệu dung lượng lớn hơn có thể được tự động di chuyển nhanh chóng hơn giữa các lớp lưu trữ, giúp tối ưu hiệu năng cho vùng dữ liệu nóng (Hot/Warm Data) và đảm bảo dữ liệu nguội (Cold Data) luôn sẵn sàng khi cần. Nên trong quá trình sử dụng sẽ không cần tích hợp thêm các giải pháp quản lý, bảo vệ dữ liệu và dịch chuyển dữ liệu từ bên thứ ba, giúp tiết kiệm đáng kể thời gian và chi phí cho toàn bộ hệ thống.
Giải pháp của Quantum giúp hạ tầng AI tận dụng tối đa sức mạnh GPU cho nhiều dữ liệu hơn, qua việc tối ưu sử dụng vùng lưu trữ hiệu năng cao, đồng thời giảm đáng kể chi phí điện năng và làm mát cho hệ thống tổng thể bằng việc quản lý và đưa dữ liệu Cold Data ra Tape Library mà vẫn đảm bảo dữ liệu ở trạng thái sẵn sàng sử dụng (Active Data).
Giải pháp của Quantum được xem là giải pháp tối ưu hàng đầu thế giới và đã triển khai cho 5 Hyper scaler lớn nhất thế giới cùng 52% doanh nghiệp trong danh sách Fortune 100, góp phần giải quyết các bài toán lưu trữ dữ liệu quy mô Petabytes,Exabytes, đem tới các giá trị tối ưu.
Tích hợp dịch vụ quản trị vòng đời dữ liệu, bảo vệ dữ liệu tự động, dịch chuyển dữ liệu và giúp doanh nghiệp giải quyết 3 vấn đề đầu tiên trong 4 nhóm yêu cầu của hệ thống AI hiện đại:
- Sức mạnh hạ tầng lưu trữ
- Pháp lý & quản trị
- Chi phí & năng lượng
- Đạo đức và ảnh hưởng XH của hệ thống AI
Hạ tầng tính toán và An toàn bảo mật thông tin phục vụ phát triển AI đặt ra các yếu tố trọng yếu thiết kế, xây dựng hạ tầng tính toán quốc gia, hiện đại hóa trung tâm dữ liệu, giải quyết bài toán lưu trữ dữ liệu quy mô Petabyte vừa tiết kiệm năng lượng và các giải pháp đảm bảo an ninh mạng toàn diện, bảo vệ chủ quyền số quốc gia.
Giải pháp của Quantum vì thế được xem là mắt xích quan trọng trong hạ tầng tính toán và bảo mật thông tin phục vụ phát triển AI, góp phần xây dựng năng lực tính toán quốc gia hiện đại, tiết kiệm năng lượng, và bảo vệ chủ quyền số. Ông Nguyễn Di An, Giám đốc khu vực Quantum Việt Nam, so sánh:
“Nếu dữ liệu là dầu thô, thì hệ thống AI chính là nhà máy lọc dầu – có thể xử lý nhiều loại dầu thô khác nhau để tạo ra các sản phẩm đa dạng.”
Từ hình ảnh ấy, người ta thấy rõ vai trò của công nghệ mở: tối ưu chi phí, tiết kiệm năng lượng và quan trọng hơn, tạo ra một hệ thống AI minh bạch và đạo đức, không phụ thuộc vào bất kỳ “hộp đen” công nghệ nào.
Nếu Quantum nói về nền tảng lưu trữ dữ liệu, thì Palo Alto Networks – tập đoàn hàng đầu về an ninh mạng – mang đến góc nhìn về niềm tin và an toàn số – yếu tố không thể thiếu của một hệ sinh thái mở. Ông Hoàng Quang Huy, đại diện Palo Alto Việt Nam, chia sẻ:
“Khi Việt Nam phát triển AI mở, cần song hành với an toàn và tiêu chuẩn hóa. Có bốn nhóm rủi ro lớn cần chú trọng: dữ liệu và quyền riêng tư, an ninh mạng, lỗi hệ thống và chuỗi cung ứng.”
Ông Huy nhấn mạnh, Việt Nam nên tham khảo các chuẩn mực quốc tế đang hình thành nhanh chóng, để không chỉ bắt kịp thế giới, mà còn đóng góp cho thế giới bằng chính cách tiếp cận của mình.
Trong khi đó, Arista Networks mang đến góc nhìn về kết nối và hạ tầng mạng – yếu tố đảm bảo sức sống cho mọi trung tâm dữ liệu quốc gia. Khi dữ liệu là “máu”, thì hạ tầng mạng chính là “hệ tuần hoàn” của nền trí tuệ số Việt Nam.
Và ở tầng nền tảng, Red Hat Việt Nam – biểu tượng toàn cầu của mã nguồn mở – nói về những thách thức mà Việt Nam cần vượt qua để chuyển mình mạnh mẽ.
Nhưng trên tất cả, điều được nhấn mạnh nhiều lần tại Diễn đàn chính là sức mạnh cộng đồng – yếu tố làm nên “trí tuệ mở” Việt Nam. Đó cũng chính là điều mà Ông Nguyễn Trường Thắng – Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nhấn mạnh. Ông cho rằng, sức mạnh lớn nhất của công nghệ mở nằm ở cộng đồng, nơi tri thức không bị đóng khép trong những “hộp đen” mà được chia sẻ, làm giàu và lan tỏa.
“Mã nguồn mở không miễn phí; những ai dựa vào đây để tiến lên cần biết chia sẻ lại cho cộng đồng. Chỉ khi hình thành văn hóa chia sẻ, văn hóa mở, hệ sinh thái mở mới thật sự gắn kết và không còn rời rạc” – Ông Thắng nói.
Từ góc nhìn ấy, tinh thần cộng đồng không chỉ là sức mạnh mềm mà còn là động cơ của sự tự chủ. Và đó cũng chính là tinh thần mà Bộ trưởng luôn nhấn mạnh: “Mở để sáng tạo, mở để tự chủ, mở để bảo vệ con người.”
Song song với những đối tác quốc tế, doanh nghiệp Việt Nam cũng đang dần trở thành lực lượng chủ động trong hành trình “mở”.
MISA phát triển mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) trên hạ tầng GPU trong nước, giúp tiết kiệm chi phí và bảo vệ dữ liệu người dùng Việt.
CMC cùng các chuyên gia đề xuất bộ năm trụ cột công nghệ mở – tiêu chuẩn, kiến trúc, giao thức, mã nguồn, dữ liệu mở – để tạo khung phát triển thống nhất cho quốc gia.
Và APAC – Là nhà phân phối đại diện uỷ quyền tại Việt Nam của các hãng công nghệ hàng đầu thế giới và thấu hiểu thị trường trong nước, Tổng Giám đốc Nguyễn Thị Cẩm Bình đang dẫn dắt APAC chuyển hoá tinh thần “mở” từ tư tưởng thành hành động, từ diễn đàn chính sách đến các chương trình hợp tác thực tiễn, nơi tri thức được chia sẻ và giá trị công nghệ được lan tỏa rộng rãi.
Còn VFOSSA – Cộng đồng Phần mềm Tự do Nguồn mở Việt Nam – kêu gọi có thêm những chính sách hỗ trợ mạnh mẽ hơn nhằm giúp các lực lượng trong nước liên kết, đưa hệ sinh thái nguồn mở Việt Nam từ rời rạc trở nên thống nhất và bền vững.
Từ tất cả những tiếng nói ấy, một bức tranh chung dần hiện ra: công nghệ mở không còn là câu chuyện của riêng ai, mà đã trở thành hành trình chung của Việt Nam và thế giới. Sự đồng hành của các hãng công nghệ Quantum, Palo Alto Networks, Artista Networks, Red Hat cùng nhà phân phối APAC và các đối tác doanh nghiệp Việt như CMC, MISA, VFOSSA không chỉ thể hiện hợp tác quốc tế, mà còn cho thấy niềm tin của thế giới vào năng lực công nghệ Việt Nam.
Họ cùng Việt Nam chung tay xây dựng một hệ sinh thái AI mở, an toàn và bền vững, nơi tri thức không bị đóng lại trong những “hộp đen”, mà được lan tỏa, chia sẻ và phát triển vì lợi ích chung của con người.
Khát vọng mở: Việt Nam không đi sau – Việt Nam mở đường
Vietnam Open Summit 2025 không chỉ là một diễn đàn. Đó là lời tuyên ngôn về một tương lai mà Việt Nam tin tưởng: tương lai của công nghệ mở, trí tuệ mở và con người mở.
Từ các chính sách đang được Bộ KH&CN thúc đẩy – Luật Trí tuệ nhân tạo, sandbox AI, hạ tầng siêu tính toán quốc gia, cơ sở dữ liệu mở tiếng Việt – đến những cam kết hành động của doanh nghiệp, tất cả đều hướng về cùng một đích: Việt Nam làm chủ công nghệ, làm chủ hạ tầng trí tuệ của chính mình.
“Hãy cùng nhau đưa AI vào từng bệnh viện, trường học, doanh nghiệp,” Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng kêu gọi. “Công nghệ mở sẽ khai phóng trí tuệ Việt Nam. AI mở sẽ là động lực để Việt Nam bứt phá, trở thành quốc gia phát triển.”
Những câu nói đó không chỉ khép lại một diễn đàn, mà mở ra một hành trình. Một hành trình nơi tri thức được chia sẻ, nơi cộng đồng cùng sáng tạo, nơi niềm tin số của Việt Nam được xây dựng bằng tri thức Việt Nam, trên nền tảng công nghệ mở.
Từ chính phủ đến doanh nghiệp, từ viện nghiên cứu đến cộng đồng lập trình viên, tinh thần “mở” đã trở thành bản sắc của Việt Nam trong thời đại số.
Với sự đồng hành của các doanh nghiệp trong nước như APAC, CMC, MISA, VFOSSA cùng Quantum, Palo Alto Networks, Arista Networks, Red Hat, Việt Nam đang kiến tạo một hệ sinh thái AI mở, an toàn và bền vững – nơi tri thức được sẻ chia, con người được trao quyền, và tương lai được viết nên bằng trí tuệ Việt Nam.
“Việt Nam không đi sau – Việt Nam mở đường.”
Đó không chỉ là một lời khẳng định, mà là tinh thần của một dân tộc đang tự tin bước vào kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo bằng chính bản lĩnh và khát vọng của mình.
